ความไม่สมดุลของฮอร์โมนอาจทำให้คุณอ่อนเพลียได้
คุณนอนหลับวันละแปดชั่วโมงทุกคืน แต่ยังรู้สึกง่วงระหว่างวันใช่หรือไม่ หากเป็นเช่นนั้น คุณอาจเป็นหนึ่งในผู้คนอีกนับล้านทั่วโลกที่ทนทุกข์จากความไม่สมดุลของฮอร์โมน
ระบบต่อมไร้ท่อเป็นโรงงานที่สร้างฮอร์โมนในร่างกาย และฮอร์โมนเป็นตัวสื่อสัญญาณทางเคมีของร่างกาย หากระบบของร่างกายคุณที่ใช้สำหรับส่งสัญญาณไม่สมดุล จะส่งผลถึงการตอบสนองของร่างกาย และสามารถสร้างความเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ รวมทั้งรูปแบบการนอนหลับ ความต้องการทางเพศ ความอยากอาหาร และระดับพลังงานได้ เมื่อมีคนพูดติดตลกว่า ใครบางคนกำลังออกอาการ “ฮอร์โมนขึ้นลง” นั่นหมายถึงสิ่งต่อไปนี้
หนึ่งในอาการทั่วไปที่พบได้บ่อยที่สุดจากความไม่สมดุลของฮอร์โมนคือ ความเหนื่อยล้า ตามรายงานในหนังสือพิมพ์นิวยอร์กไทม์ ความเหนื่อยล้าถูกจัดประเภทผิด หรือวินิจฉัยผิดเรื่อยมาจนถึงทศวรรษ 1980 จนกระทั่งการศึกษาเริ่มเปิดเผยผลกระทบที่แท้จริงของความไม่สมดุลของฮอร์โมนและระดับพลังงาน ปัจจุบันนี้เหล่านักวิจัยและแพทย์ต่างตระหนักเหมือนกัน ถึงความสัมพันธ์ระหว่างวิถีชีวิตคนเมืองที่เป็นไปอย่างเร่งรีบ เชื่อมต่อได้ตลอดเวลา และการที่อุบัติการณ์ความไม่สมดุลของฮอร์โมนเพิ่มสูงขึ้น
ต่อไปนี้คือฮอร์โมนหลักที่มีผลต่ออารมณ์และระดับพลังงาน
- คอร์ติซอล หรือ Cortisol
- ไทรอยด์ หรือ Thyroid
- เทสโตสสเตอโรน หรือ Testosterone
- เอสโตรเจน หรือ Estrogen
คอร์ติซอล หรือ Cortisol
เป็นฮอร์โมนความเครียดของร่างกาย และการมีคอร์ติซอลที่สมดุลอย่างลงตัว เป็นสิ่งสำคัญต่อการรักษาระดับพลังงานให้อยู่ในความควบคุม งานวิจัยที่ตีพิมพ์ในวารสารการดำเนินงานของสถาบันวิทยาศาสตร์แห่งชาติสหรัฐอเมริกา (Proceedings of the National Academy of Sciences) พบว่า มีแนวโน้มค่อนข้างมากที่ปัจจัยภายนอกซึ่งก่อให้เกิดความเครียดเรื้อรัง ถูกกล่าวโทษว่าเป็นสาเหตุของความไม่สมดุลของคอร์ติซอล มากกว่าความผิดปกติทางกายภาพที่เกิดขึ้นกับต่อมหมวกไตซึ่งเป็นอวัยวะที่ผลิตฮอร์โมนตัวนี้ ในทางทฤษฎี เป็นการเปิดโอกาสให้แก่ผู้ป่วยรักษาความไม่สมดุลของคอร์ติซอล โดยปรับเปลี่ยนกิจกรรมและการรับประทานอาหารในแต่ละวัน การวินิจฉัยอื่น ๆ ได้รับการรักษาด้วยยาและการบำบัดด้วยการทดแทนฮอร์โมน
ไทรอยด์ หรือ Thyroid
ต่อมไทรอยด์ที่ทำงานมากเกิน หรือต่อมไทรอยด์ที่ทำงานน้อยเกิน มักจะเป็นสาเหตุสำคัญของความเหนื่อยล้า โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสตรี ฮอร์โมนตัวนี้ควบคุมอัตราการเผาผลาญของร่างกาย เปลี่ยนอาหารให้เป็นพลังงาน ถ้าจะเปรียบเทียบกับรถยนต์และเครื่องยนต์ ต่อมไทรอยด์ที่ทำงานมากเกิน จะทำให้คุณใช้เชื้อเพลิงหรือพลังงานจนหมด และต่อมไทรอยด์ที่ทำงานน้อยเกิน ไม่มีแรงพอที่จะพาคุณออกจากโรงจอดรถ อาการทั่วไปได้รับการรักษาด้วยยา หรือฮอร์โมนที่เหมือนกันทางชีวภาพ
เทสโตสสเตอโรน หรือ Testosterone
ตัวสื่อสัญญาณฮอร์โมนที่สำคัญอีกตัวหนึ่งของเรา เทสโตสสเตอโรนเป็นที่รู้จักกันดีถึงหน้าที่ในการพัฒนาลักษณะทางเพศชาย เช่น การงอกของเส้นขน มวลกล้ามเนื้อ และความต้องการทางเพศ แต่มันถูกสร้างขึ้น (ในปริมาณที่น้อยมาก) โดยเพศหญิงเช่นกัน ระดับการผลิตที่ต่ำถูกเชื่อมโยงกับทั้งความเหนื่อยล้าและการเพิ่มขึ้นของน้ำหนัก
เอสโตรเจน หรือ Estrogen
เอสโตรเจนมีสามรูปแบบด้วยกัน – estrone (E1), estradiol (E2), estriol (E3) การรักษาอัตราส่วนของทั้งสามองค์ประกอบนี้ให้ถูกต้องเป็นสิ่งสำคัญสำหรับทั้งชายและหญิง แม้ว่าผู้หญิงจะไวต่อความไม่สมดุลของเอสโตรเจนมากกว่าก็ตาม การศึกษาได้เชื่อมโยงการผลิตที่ต่ำ กับมะเร็งบางชนิด และโรคหัวใจ อย่างไรก็ตาม อาการที่เหมือนกันมากคือ การร้อนวูบวาบ นอนไม่หลับ เจ็บเมื่อมีเพศสัมพันธ์ เหงื่อออกตอนกลางคืน และเหนื่อยล้า
แพทย์หญิงวรรณวิพุธ สรรพสิทธิ์วงศ์ ผู้เชี่ยวชาญด้านความสุขสมบูรณ์ (Wellness) ของศูนย์เวชศาสตร์ชะลอวัย (Vitallife Wellness Center) โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ แนะนำว่า ใครที่รู้สึก “เหนื่อยอยู่ตลอดเวลา” จะได้รับการตรวจวินิจฉัยอย่างละเอียดโดยแพทย์ผู้เข้าใจการจัดการความเหนื่อยล้า แพทย์หญิงกล่าวว่า การแพทย์แผนปัจจุบันมักจะมีเวลาและความอดทนไม่มากพอที่จะศึกษาปัญหาอย่างละเอียดเพื่อหาสาเหตุที่เป็นต้นตอ
“ความเหนื่อยล้าและขาดพลังงาน เป็นคำบ่นอันดับหนึ่งของคนที่เข้ามายังคลินิกเวชศาสตร์ชะลอวัย” กล่าวโดยแพทย์หญิงวรรณวิพุธ “วิธีการของเราคือการค้นหาสาเหตุอย่างละเอียดเพื่อให้เข้าใจถึงต้นตอของความเหนื่อยล้าในผู้ป่วยของเรา ซึ่งอาจเป็นไปได้หลายอย่าง – ฮอร์โมน ความเป็นพิษ การรั่วซึม ความเคยชินต่อการนอนที่ไม่พอ”
ในขณะที่ความเหนื่อยล้าไม่ใช่สิ่งคุกคามชีวิต แต่มันมีผลต่อคุณภาพของชีวิต ศูนย์เวชศาสตร์ชะลอวัย (Vitallife Wellness Center) เชี่ยวชาญในการวินิจฉัยและให้การรักษาแก่ผู้ที่ทนทุกข์จากการมีพลังงานต่ำและเหนื่อยล้า
